Dosije Vei Seng Pua (5): Optuženi za pranje novca u San Marinu imaju firme u Podgorici - povezani sa Puom i Statisom

Uhapšeni bivši državni sekretar San Marina Klaudio Podeski (Claudio Podeschi) i njegova vjerenica Biljana Baruca povezani su sa crnogorskim državljanima grčkog i malezijskog porijekla Petrosom Statisom i Vei Seng Puom.
Baruca i Podeski,  koji su uhapšeni 23. juna prošle godine pod optužbom za pranje novca i korupciju, imaju dvije aktivne firme u Crnoj Gori.
Nakon njihovog hapšenja u San Marinu, Podeskiju je zaplijenjeno 14 miliona eura i pokrenut je sudski postupak, koji je u toku.
Statis je vladin partner i zakupac Svetog Stefana , vlasnik Universal Capital banke, “Pobjede”, “Dnevnih novina” i više drugih kompanija u Crnoj Gori.
Podeski nije jedini koji je povezan sa Statisom, a koji se pri tom našao iza rešetaka.
Tu je i njegov dobar prijatelj Vei Seng Pua, čije je poslovne i prijateljske veze CIN-CG ranije istražio. Pua je zbog organizovanja lanca ilegalnog klađenja 9. jula uhapšen u Las Vegasu. FBI je Puu - u pokeraškom svijetu poznatog  kao Pol Pua - označio kao visokorangiranog člana trijade 14K.
Mediji u San Marinu objavili su da Pua stoji iza kompanije “Black Sea Pearl”, registrovane na Djevičanskim ostrvima.
Ta je firma na račun kompanije “Clabi”, u vlasništvu Podeskija i Biljane Baruca, uplatila iznos od preko milion i 200 hiljada eura.
Prema istim podacima, kompanija “Black Sea Pearl” uplatila je i 750 hiljada  na račun kompanije “Flapex Holdings Limited”, iza čijeg računa na Kipru stoji osoba koja je direktor još najmanje 160 kompanija, ali i 490.000 eura na račun Grka Stefanosa Balafoutisa.
Podeskijeva odbrana tvrdila je da je jedina veza između njega i Pue bila u okviru pregovora oko izgradnje luksuznog resorta u San Marinu, u koji je trebalo da ulažu i Petros Statis i Stefanos Balafoutis.
Podeski i njegova vjerenica Baruca sada su u pritvoru, a optuženi su i da su otvarali fiktivna preduzeća sa ciljem pranja novca.
CIN-CG  od crnogorske Uprave za sprečavanje pranja novca nije mogao dobiti odgovor da li su provjeravali milionske transakcije Vei Seng Pue u Crnoj Gori, jer su njihove aktivnosti  tajne. Državne strukture tako da ne smiju ni da ospore a ni potvrde da su nešto radili u ovom slučaju.
O radu Uprave za sprečavanje pranja novca javnosti nijesu dostupni čak ni godišnji izvještaji, što je potpuno suprotno evropskoj praksi.
Na primjer, na zvaničnom sajtu hrvatskog Ureda za sprečavanje pranja novca (http://www.mfin.hr/hr/sprjecavanje-pranja-novca ), u njihovim  godišnjim izvještajima navode se konkretni slučajevi o tome kako je Ured došao do informacije o mogućem pranju novca, pa do toga kojim je obavještajnim metodama prikupljao podatke i što je na kraju učinio.
U Crnoj Gori jasni slučajevi  Pue, Podeskog i Baruce pokazuju da se osobe, koje u inostranstvu istražuju i pritvaraju zbog sumnji u kriminalne radnje, ovdje osjećaju bezbjedno i otvaraju firmu za firmom.

Otvorili firme u Podgorici prije nego što su uhapšeni

Istraživanje CIN-a pokazalo je da su Podeski i Baruca otvorili dvije firme u Podgorici i to samo pola godine prije nego što su uhapšeni u San Marinu.
Prema podacima Centralnog registra privrednih subjekata (CRPS) firmu “Edera Finansial Investments” su 23. januara prošle godine osnovali Klaudio Podeski (33 odsto vlasništva), Franco Bottegi (33 odsto ) i Andrej Ceccoli (34 odsto vlasništva).
Istog dana Podeskijeva vjerenica slovenačkog porijekla Biljana Baruca osnovala je kompaniju “SBP investments” sa Emanouil Pairaktaridisom i Stefanosom Balafoutisom.
Baruca i Balafoutis u “SBP” posjeduju po 25 odsto vlasništva, dok je druga polovina u vlasništvu Pairaktaridisa.
Balafoutis je jedan od optuženih u sudskom postupku protiv Podeskija i Baruce, tvrde mediji u San Marinu, što bi značilo da dvije trećine vlasnika ove crnogorske firme ima izvjesne probleme sa zakonom.
Grk Emanouil Pairaktaridis je ključna osoba koja u Crnoj Gori povezuje Statisa, Puu i uhapšene u San Marinu.
Njegovo ime vezano je za čak devet registrovanih firmi u Crnoj Gori.
Pairaktaridis je osnivač, izvršni direktor ili ovlašćeni zastupnik u gotovo svim crnogorskim firmama koje su vlasnički povezane sa Puom i Statisom.
Radi se o firmama “Peneseda”, “Seven X Aviation”, “Mont Voyage” i drugima...Emanouil je bio osnivač sa 50 odsto udjela i ovlašćeni zastupnik u firmi “G.P. OIL”, registrovanoj na adresi Radnička bb u Podgorici, kao i ovlašćeni zastupnik u Statisovoj firmi “Adcapital Montenegro” u Ulcinjskoj 3.
Obje firme su u međuvremenu ugašene. I firme Podeskog i Baruce registrovane su u Ulcinjskoj 3, kao što je slučaj i sa većinom kompanija, vlasnički povezanih sa Statisom i Puom.

Da li je Crna Gora  offshore destinacija?

Novinari CIN-a posjetili su Ulcinjsku ulicu i ulaz broj 3 u kojem se može pronaći poštansko sanduče sa upisanim brojevima stanova i imenima desetak firmi.
Šest firmi primaju poštu u istom sandučetu, onome za stan broj 894. Među njima je Puina “Realy Useful” (sada “Peneseda”), “Niktim investments”, “Adriatic Properties 2”, “First Financial Consulting” i Statisove “First Holidays”, i “Ashley and Holmes Montenegro”.

“Niktim investments”, prema podacima CRPS, osnivao je Dimitriou Andreas.
Kao vlasnici kompanije “Adriatic Properties 2” upisane su firme “Golden Estate”, u kojoj je Statis izvršni direktor i Puina “Peneseda”.
Vlasnik firme “First Financial Consulting” je Angelos Filipidis, bivši akcionar “First Financial”, a danas "Universal Capital" banke, koji je 10. januara prošle godine uhapšen u Turskoj zbog osnovane sumnje da je umiješan u pronevjeru oko pola milijarde eura kredita odobrenih u Grčkoj bez garancija.
Firme “Adriatic Properties 2”, “Niktim investments” i “Peneseda”, prema CRPS podacima, registrovane su u Ulici serdara Jola Piletića, a ne u Ulcinjskoj gdje primaju poštu.
Firme Statisa, Pue, Baruce, Podeskija... ne povezuje samo ista adresa.
Te kompanije su klijenti advokatske kancelarija “Vujisić law”.
Na njenom sajtu, firme “Really Useful”, “Seven X Aviation”, “Edera”, “SBP”...  navedene su kao “reprezentativni klijenti”.
Na pitanje novinara CIN-a zbog čega su naveli da su ove firme njihovi reprezentativni klijenti, advokatica Milena Vujisić je odgovorila da potvrđuje da se radi o njenim klijentima, istakavši da posluju u skladu sa zakonom i nacionalnim propisima.
Vujisić je saopštila da ne može iznositi činjenice o njihovom poslovanju, “jer bi to bilo u suprotnosti sa kodeksom profesionalne etike advokata”.
Jedna od karakteristika offshore kompanija jeste upravo ta da veći broj firmi, vlasnički često povezanih, dijele istu adresu, poštansko sanduče, broj telefona i faksa…
Iako su spomenute firme po tome i vlasničkoj prepletenosti veoma nalik offshore modelu, Crna Gora nije na spisku zemalja poželjnih za offshore poslovanje.
Međutim, ne može se tvrditi da se Statisove, Puine, Podeskijeve, Barucine ili Balafoutisove firme u Crnoj Gori bave bilo kakvim nezakonitim poslom, jer država - iako krije podatke o tome poduzima li uopće ikakve mjere -  ima brojne institucije koje bi u tom slučaju mogle reagovati.

Pokeraš plaća javnog funkcionera Nenezića

I firma “Mont Voyage” registrovana je u Ulcinjskoj ulici br.3, ali novinari CIN-a nisu mogli da pronađu njeno poštansko sanduče.
Tu firmu je u februaru 2011. godine osnovala Statisova kompanija “Golden Estate” (60 odsto vlasništva) i Predrag Leković (40 odsto).
Statisov partner Emanouil Pairaktaridis je 2011. godine preuzeo 60 odsto vlasništva u kompaniji  “Mont Voyage”. Leković je profesionalni igrač pokera, baš kao i Statisov prijatelj Pol Pua.
Prema podacima sa sajta  “http://pokerdb.thehendonmob.com”, crnogorski biznismen trenutno na globalnoj index poker rang-listi zauzima 4.543. poziciju.
Najbolju zaradu Leković je, prema podacima sa sajta, ostvario 2. novembra 2013. godine  na azijskom šampionatu u pokeru u Makaou, gdje je Pol Pua hapšen u junu prošle godine zbog organizovanja lanca ilegalnog klađenja.
Na tom turniru osvojio je drugo mjesto i 316.207 dolara.

Često je viđen gost na  poker turnirima u Budvi, gdje je takođe osvajao novčane nagrade.
Predrag Leković je osnivač i izvršni direktor i u firmi  “Smart Environment Solutions”. Ta firma je osnovana u novembru 2011. godine. Na sajtu Komisije za sprečavanje sukoba interesa može se pronaći podatak da bivši ministar turizma i sadašnji javni funkcioner Predrag Nenezić još od početka 2012. prima platu u Lekovićevoj firmi “Smart Environment Solutions”.
Nenezić nije bio na funkciji ministra kada je počeo da radi u Lekovićevoj firmi. Njegova mjesečna zarada u Lekovićevoj firmi bila je 800 eura, ali je prema njegovom posljednjem imovinskom kartonu spala na 400 eura.
Nenezić, prema istom imovinskom kartonu za 2014. godinu, objavljenom na sajtu komisije,  prima još i 482 eura kao predsjednik Upravnog odbora Aerodroma Crne Gore. On nije odgovarao na telefonske pozive i SMS poruke CIN-a da objasni svoju ulogu u toj firmi, odnosno da li svoj utjecaj iz javno-političkog života koristi za potrebe firme koja ga također plaća.

U istraživanju za ovaj tekst doprinijela Nela Lazarević, dopisnik ND Vijesti iz Italije.

Vladimir Otašević i Ana Komatina