POSLOVI OFŠOR KOMPANIJA U CRNOJ GORI (4): Landsbanka sa adresom u Straševini

Kontroverzna podružnica ugašene islandske Landsbanke u Luksemburgu, koja je pod istragom zbog prevara stotina klijenata, posredovala je u osnivanju misteriozne kompanije čiji vlasnik prima poštu na adresi braće bivše savjetnice u Ministarstvu finansija Ljiljane Glušice Kankaraš.
To se može vidjeti u dokumentima afere "Panamski papiri" i ofšor bazi koju je juče objavio Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara (ICIJ).
Novinari Centra za istraživačko novinarstvo Crne Gore (CIN-CG) u bazi ICIJ-a pronašli su podatak da se kao vlasnik akcija sada ugašene ofšor kompanije Como Capital S.A. sa Britanskih Djevičanskih Ostrva (BVI), koja je osnovana u januaru 2006. godine, vodi misteriozna kompanija Landsbanka (Landsbanki). Ta firma ima upisanu adresu u nikšićkom naselju Straševina 31.
Como Capital S.A. je osnovana posredstvom Landsbanke u Luksemburgu, koja je u potpunosti u vlasništvu Landsbanke sa Islanda.
Nije poznato kako se i zašto adresa u Nikšiću našla u podacima kompanije povezane sa kontroverznom bankom. U bazi ICIJ-a može se vidjeti i da su na adresi Straševina 31 prijavljena braća bivše savjetnice za finansijsko-privredni sistem u crnogorskom Ministarstvu finansija - Damjan Glušica i Miloš (Glušica) Proroković.
Medij "Luksemburg Wort", pozivajući se na izvor blizak istrazi, u septembru prošle godine objavio je da zvaničnici Landsbanke iz Luksemburga i bivši šef sektora za davanje kredita iz Islanda moraju da se suoče sa kriminalnim optužbama. Objavili su da je istražni sudija taj slučaj, "bogat dokazima", proslijedio Krivičnom sudu. Klijente je banka, navodno, varala lažnim podacima o svojim ponudama.

Prema nalazima istrage Landsbanka Luksemburg je od 2006. do 2008. godine predlagala bogatim klijentima da založe svoje kuće u zamjenu za kredite. Tokom finansijske krize  2008, Landsbanka, koja je te godine bankrotirala, zahtijevala je hitnu naknadu kredita od više od 100 francuskih klijenata koji su bili u šemi hipoteka.
“Više od 100 kupaca podnijelo je tužbe protiv banke zbog ugovora o vraćanju iznosa kredita koji nijesu dospjeli i propusta u utvrđivanju sposobnosti zajmoprimaca da otplaćuju kredite u slučaju nevolje", pisalo je u tekstu "Luksemburg Worta".
Na internetu je dostupna i peticija “Zaustavite progon penzionera...”, gdje potpisnici tvrde da, uprkos tome što je Landsbanka bankrotirala,  preko šema pokušavaju u Francuskoj i Španiji da iskoriste penzionere kako bi nadoknadili gubitke.
“Ovi ljudi uzeli su kredite u malim vrijednostima svoje imovine”, naveli su istakavši da se vlasnici terorišu tako što im banka traži momentalnu isplatu kredita, plus kamate ili da prodaju stanove putem aukcije.

 I Emerence nikšićki

Prema ofšor bazi Međunarodnog konzorcijuma istraživačkih novinara (ICIJ), Damjan Glušica i Miloš Proroković upisani su kao  direktori ofšor Emerence company. Firma je osnovana 2002. godine na britanskim Djevičanskim ostrvima, posredstvom firme Global Wealth Management Center, sa sjedištem u Moskvi. Kao vlasnik Emerence company vodi se Nikšićanka Ljiljana Kilibarda, koja je porodično povezana sa nekadašnjom savjetnicom u Ministarstvu finansija Ljiljanom Kankaraš.    Global Wealth Management Center učestvovao je i u osnivanju firme Monolit International, u kojoj je vlasnica Kankaraševa. Miloš Proroković, kao i njegov sin Aleksandar, ranije su za Centar za istraživačko novinarstvo Crne Gore (CIN-CG) kazali da su im dokumenta zloupotrijebljena za osnivanje ofšor kompanija. Kankaraševa je negirala te njihove tvrdnje.

CBCG čeka odgovore od dvije banke

Iz Centralne banke su kazali da se na osnovu do sada dobijenih odgovora od crnogorskih banaka može konstatovati da u vlasničkoj strukturi tih banaka ne postoje kompanije koje su osnovane posredstvom advokatske kancelarije Mosak Fonseka iz Paname. “Takođe, banke od kojih smo dobili odgovore nijesu identifikovale kao klijente firme osnovane posredstvom pomenute firme”, rekli su iz CBCG. Oni su dodali da odgovore još nijesu dobili od dvije banke koje su zamolile za produžetak roka zbog obimnosti posla.

Ana Komatina i Vladimir Otašević