KAKO SE TROŠE NAŠE PARE: CNP - Moć porodičnog poslovanja

Rediteljskom i bračnom paru Branislavu Mićunoviću i Radmili Vojvodić bili su na raspolaganju milionski budžeti iz državnih sredstava opredijeljenih za kulturu. Oni imaju svojevrstan monopol, isprepletane veze i konflikt interesa -  suprug je sa nekadašnje pozicije ministra kulture, često opredjeljivao novac za svoje i projekte supruge.

Koliko je sredstava utrošeno, od nezavisnosti do sada, na realizaciju djela ovog para, teško je utvrditi, jer se podaci kriju.
“San o svetom Petru Cetinjskom”, premijerno izveden uoči referenduma, posljednja je predstava koju je na sceni Crnogorskog narodnog pozorišta (CNP) režirao Branislav Mićunović, direktor pozorišta od 1997. do 2007, a zatim ministar kulture u tri mandata. Sada je ambasador u Beogradu.
Ali dok se Mićunović u minuloj deceniji posvetio državnim poslovima i zapostavio rediteljski rad, Vojvodićeva je sve do izbora za rektorku, u jesen 2014. neumorno režirala. Koliko je to koštalo?
Centar za istraživačko novinarstvo Crne Gore (CIN-CG) je od CNP-a prije više mjeseci tražio podatke o finasiranju svih predstava od referednuma do danas. Iz CNP-a su, međutim, nedavno dostavili samo informacije od 2011. godine, uz obrazloženje da podatke iz ranijeg period ne mogu dati iz tehničkih razloga: “programa za računovodstvo koji se trenutno koristi”, te da za te podatke treba tragati po knjigama, a to je “puno posla”...  I pored toga što smo postigli dogovor da nam dostave cifre za par predstava koje su nas posebno interesovale, postavljenih prije 2011, a koje su režirali Mićunović, Vojvodićeva i njihov sin Veljko, do toga nije došlo. A tih se godina dešavalo, kao  2010-2011, da CNP otvori sezonu premijerom “Revizora” Veljka Mićunovića, da Crnogorsko pozorišno bijenale otvara predstava “Na ljetovanju” Radmile Vojvodić, a da sezonu zatvori “San o Svetom Petru Cetinjskom”, Branislava Mićunovića.
Za prvu crnogorsku operu, “Balkanska carica”, koja je premijerno izvedena 2008. godine, Vojvodićeva je samo od Prve banke braće Đukanović dobila 100.000 eura. Tada Mićunović prvi put sjeda u ministarsku fotelju, a rediteljka je članica Upravnog odbora Prve banke. Koliko je CNP i Ministarstvo izdvojilo za operu - tajna je, ali se zna da je to jedan od najskupljih pozorišnih projekata u istoriji Crne Gore.

Prije dvije godine, kada je Vojvodićeva postala rektorka, i dobila priliku da režira na širem planu - visoko obrazovanje na Univerzitetu Crne Gore, njen sin Veljko Mićunović je postavio svoju drugu predstavu u CNP-u, “Urnebesnu tragediju”. Predstava je koštala 49.141 euro, a Mićunovićev honorar za režiju je iznosio 5.386,18, a za adaptaciju teksta Dušana Kovačevića rektorkin je sin dobio dodatnih 2.154,64 eura.

Prošla, 2015,  je bila prva godina od nezavisnosti,  u kojoj neko od članova porodice Mićunović-Vojvodić nije režirao premijeru u CNP-u. Ali lani je upriličena samo jedna  premijera “ORest in Peace”, u režiji Stevana Bodrože, koja je koštala  55.167,62 eura, a reditelj je dobio honoran od 5.386,61 euro za režiju i 2.154,64 za adaptaciju.
Ove godine Vojvodićeva je režirala zabavu za elitu na centralnom podgoričkom trgu  povodom decenije obnove nezavisnosti. Izveden je i dio iz njene opere “Balkanska carica”. Prema podacima CIN-CG ovaj performans je poreske obveznike koštao više od pola miliona eura. Od Generalnog sekretarijata Vlade tražili smo podatke o troškovima. Ni nakon mjesec dana bilo kakvo obavještenje nijesmo dobili.

Nakon odlaska Janka Ljumovića, koji je od 2008. do novembra prošle godine, bio direktor CNP-a, pozorište se našlo u vakuumu i mjesecima bez direktora. Na kraju, na čelo CNP-a dolazi Branimir Popović, koji je tu funkciju obavljao i od 2003. do 2007. Sačekali su ga dugovi i pozorište oskudnog repertoara.

Direktorica Direktorata za kulturno-umjetničko stvaralaštvo Dragica Milić saopštila je da je Ministarstvo kulture krajem prošle godine izvršilo internu reviziju u CNP-u, koja je pokazala da je u “poslovanju te ustanove bilo samo određenih nepravilnosti”. Samo!
Ranije, 2010. godine, Državna revizorska institucija (DRI), sačinila je izvještaj za CNP. Navedeni su brojni propusti. U izvještaju je naslikana i šema po kojoj ministar Mićunović nalaže CNP-u da od državnih para finansira Kotor Art, festival na čijem je čelu on sam kao predsjednik Organizacionog odbora, ali kao fizičko lice. A onda ministar, kao fizičko lice, određuje da se pare daju za predstavu njegove supruge Radmile Vojvodić - “Na ljetovanju”. I to više od 200.000 eura.
Dok je Mićunović bio ministar kulture, agencija MAPA koja je u vlasništvu Radmile Vojvodić je radila promotivni spot za CNP, kao i za Kotor Art. Ova agencija u svom portfoliju ima saradnju sa Vladom i brojnim ministrima, kao i najznačajnijim državnim i privatnim firmama. Jedan od glavnih klijenata agencije MAPA je DPS - za njih su rađeni promotivni filmovi, štampane brošure, nabavljane kongresne torbe, organizovane izložbe… Samo 2008. godine od državnih organa, da se zna, ova agencija je prihodovala čak pola miliona eura. MAPA je bez tendera, od Vlade dobila i dodatnih 76 hiljada eura za rad na kampanji promocije NATO-a. Dešavalo se i da MAPA, dok je Mićunović bio ministar, za neimenovane projekte dobija direktno od Ministarstva kulture i do 50 hiljada eura… Umjetnost porodičnog poslovanja.
Kada se saberu prijavljena primanja, samo u prošloj godini ovaj je bračni par prihodovao više od 120.000 eura!
Prema imovinskom kartonu Komisije za sprečavanje sukoba interesa, Mićunovićeva ambasadorska plata iznosi 3.413 eura. Prijavio je i dodatnih 200 eura, koje dobija kao profesor na Cetinju. Tvrdi i da bez nadoknade obavlja brojne funkcije: predsjednik Nacionalne komisije za UNESCO, član Senata prijestonice, počasni predsjednik Kotor arta, predsjednik Nacionalnog savjeta za kulturu, član Odbora za pozorišnu umjetnost CANU… U kartonu nije prijavljna nadoknada za status istaknutog kulturnog stvaraoca.
Vojvodićeva od septembra prošle godine kao rektorka prima 1.412 eura, a kao istaknuti kulturni stvaralac mjesečno 715 eura, od agencije MAPA za godinu 11.500 eura, a na osnovu zakupa (nije navedeno čega) prihoduje 35.000 eura. Pored vlasničkog udjela u agenciji MAPA, ona ima vlasništvo i u Prvoj banci.

Za “Zanovića” uzela 13.000, a za “Đilasa” 18.600 eura

Prema podacima dobijenim iz CNP-a, najskuplja predstava 2011. bila je “Konte Zanović”, u režiji Vojvodićeve. Ova koprodukcija Grada teatra Budva i CNP-a koštala je nacionalni teatar  124.803 eura, od čega je za honorare potrošeno 65.520. Najveći dio honorara, gotovo četvrtinu, dobila je Vojvodićeva: za režiju i dramaturšku preradu 11.025,31, pa opet za dramaturšku obradu 2.154,64 eura. Od glumaca najplaćeni su bili Dragan Mićanović sa 6.716,03 i Branimir Popović 5.638,70, zatim Dubravka Drakić 5.100 i Simo Trebješanin 3.484 eura. Ostali glumci - Nada Vukčević, Zoran Vujović, Bojana Knežević, Kristina Stevović, Žaklina Oštir, Dušan Kovačević dobili su po 538 eura.

I dok je Vojvodićevoj honorar za predstavu iznosio više od  13.000 eura, ostali reditelji su te godine dobili znatno manje: Ana Vukotić 2.693,30 (za predstavu “Vjera, nada, ljubav”, koja je koštala ukupno 57.342,69 eura), Johen Carner Erb 5.386,61 (“BB Noć” - 41.854,67), Bojana Mijović 3.231,97 (“Lasice” - 32.437,25), Tamara Vujošević-Mandić 3.201,72 (“Kad su žene imale krila” -   12.823,93)... I sljedeće, 2012. godine, Vojvodićeva dobija najveći honorar u CNP-u za režiju 10.773,22 eura, za komad sa dva glumca “Egzistencija”, koprodukciju sa Kotor artom.  Dio troškova koje je podmirio CNP za ovu koprodukciju bio je 55.426,81 euro. Najskuplja predstava te sezone bila je “Ribarske svađe” (86.089,83) u režiji Ane Vukotić, koja je dobila znatno manji honorar od aktuelne rektorke - 6.464 eura.
Proljeće 2013. godine po kvalitetu obilježava predstava Borisa Liješevića “Očevi su grad(ili)”. Predstava u kojoj na scenu izlazi više od 20 glumaca koštala je CNP svega 19.346,51 euro. Reditelj  Liješević za koncept i režiju dobija 6.463,93 eura, a za otkup teksta 1.077,33.
Na jesen 2013, povodom 60 godina CNP-a, Radmila Vojvodić postavlja “Everyman Đilas”. Predstava sa istim brojem glumaca kao i Liješevićeva, košta pet puta više -  101.164,72 eura. A Vojvodićeva za režiju dobija 11.052,22, a za otkup dramskog djela 7.541,29 eura, dakle više od 18.600!

Zaprepašćena sam Vašim obraćanjem

I bračnom paru Mićunović-Vojvodić poslali smo po par pitanja o njihovim poslovima. Odgovore smo dobili od rektorke Vojvodić: “Zaprepašćena sam Vašim obraćanjem nakon višegodišnjih  medijskih harangi koje sprovodite  pišući o meni, objavljujući u 'Monitoru' i 'Vijestima' gnusne neistine, prizemne  kvalifikacije i paušalne ocjene -  mimo medijskih profesionalnih nazora i standarda i bazične ljudske etičnosti’’.
Uputila nas je da odgovore na pitanja potražimo od CNP-a i Vlade, u kojoj je bila imenovana za člana Počasnog odbora za obilježavanje desetogodišnjice crnogorske nezavisnosti. “Tamo možete pouzdano provjeriti kako sam bila angažovana, te precizno, mjerljivo i uporedivo, u institucionalnom kontekstu, ustanoviti sve pojedinosti koje Vas zanimaju u teškoj sumnji kojoj me izlažete povodom eventualnog zarađivanja novca na nepošten, odnosno nepropisan način, kako uporno medijski konstruišete na privilegovan način, u privatnim medijima”.

Predrag Nikolić